Embriyo Transferi

Taze embriyo transferi nedir?

Taze embriyo transferi için, adetin 2. veya 3. günü yumurta büyütme işlemleri için hasta kliniğe davet edilir ve ultrason muayenesi yapılır.

Muayene neticesinde iğne tedavisi başlanır ve ortalama 10-12 gün içinde yumurta toplama işlemi gerçekleşir. Yumurta toplama işlemi sonrasında laboratuvar ortamında elde edilen 2, 3 veya 5. Gün embriyoları gelişim günlerine göre rahim içerisine ultrason eşliğinde ağrısız bir şekilde transfer edilir.

Dondurulmuş embriyo transferi nedir?

Tüp bebek tedavisinde embriyo dondurma, dünyada 30 yıldan fazladır kullanılmaktadır. Tüp bebek teknolojisinde gelişmeler neticesinde ilk embriyo transferi sonrasında çok sayıda embriyo geride kalmaktadır ve dondurulmaktadır. Bu sayede çiftler ilerleyen dönemlerde embriyo transferi ile çocuk sahibi veya kardeş sahibi olabilmektedirler.

Dondurulmuş embriyo transferi -196 derecede sıvı nitrojen tankları içerisinde dondurulmuş embriyoların günler, aylar veya yıllar sonra çözdürülüp embriyo transferi esasına dayanmaktadır.

Dünyada ilk tüp bebek Louise Brown 1978 yılında dünyaya gelmiştir. Dünyada ilk dondurulmuş embriyo transferi sonrasında doğan bebek Zoe Leyland 1984 yılında Avustralya da dünyaya gelmiştir.

Dondurulmuş embriyo transferi hangi durumlarda uygulanır?

1. Artmış yumurta sayısı: Tüp bebek tedavisi sürecine başlanılan hastaların yumurta toplama gününde 10 veya daha fazla yumurta toplanması halinde embriyoların dondurulması ve dondurulmuş embriyo transferi gerçekleştirilmesi taze embriyo transferine kıyasla daha yüksek gebelik oranına sahiptir. Bu nedenle yumurta toplama işlemi sonrasında yüksek sayıda yumurta toplanan hastalarda embriyo dondurmak ve transfer etmek daha uygundur.

2. Embriyo genetik test: Tüp bebek tedavisinde başarıyı artırmak için kullanılan yöntemlerden bir tanesi embriyo genetik test uygulamasıdır.

Tüp bebek tedavisine başlanılan çiftlerde embriyo oluşumu sağlandıktan sonra embriyolardan genetik testi için parça alınır ve genetik inceleme için teste gönderilir. Bu süreçte genetik test sonuçları çıkana kadar embriyolar dondurulabilir.

3.Tüp bebek başarısını olumsuz etkileyecek rahim hastalıkları: Tüp bebek tedavisine başlayan çiftlerin embriyo transferi gerçekleşmeden önce miyom, polip, rahim şekilsel bozuklukları gibi problemler nedeniyle kadının embriyo transfer öncesi operasyon geçirmesi gerekebilir. Bu durumda embriyolar öncelikle dondurulur ve gerekli işlemler tamamlandıktan sonra embriyo transfer süreci tamamlanır.

4. Tüp bebek tedavisi sırasında erken yumurta çatlaması veya progesteron hormon yükselmesi: Tüp bebek yumurta büyütme sırasında ilaçlar kullanılırken büyüyen yumurtalar erken çatlayabilir. İkinci olarak yumurta sayısı yüksek olan hastalarda yüksek dozda ilaç kullanılması aşırı hormon yanıtına neden olabilir. Her iki durumda progesteron hormonun yüksek çıkmasına neden olur. Bu durum rahim iç kılıfı ve embriyo ile arasında uyumsuzluk gelişmesine ve embriyo tutunma başarısı azalmasına neden olur. Bu iki durumda embriyo dondurulması ve sonrasında embriyo transfer başarısını artırmaktadır.

5. Ovaryen hiperstimulasyon Sendromu (yumurta aşırı uyarılmışlık sendromu) riski: Yumurta Aşırı Uyarılmış Sendromu (OHSS) özellikle polikistik over sendromlu hastalarda tüp bebek ilaçları kullanılırken hastada çok yüksek sayıda yumurta büyümesi veya çok sayıda yumurta gelişen hastalarda hCG isimli yumurta çatlatma iğnesi sonrasında yumurtaların aşırı büyümesi veya yumurta toplama işlemi sonrasında karında sıvı birikmesi ve buna bağlı problemleri ortaya çıkması durumudur. Bu durumun öngörüldüğü hastalarda yumurta çatlatma iğnesi değiştirilip (hCG yerine analog uygulaması) yumurta aşırı uyarılmışlık sendromu görülme sıklığı azaltılabilir. Fakat bu durumun ortaya çıkmasını azaltan çatlatma iğnesinin uygulanması halinde taze embriyo transfer uygulanması gebelik ihtimalini azaltmaktadır. Bu nedenle bu hastalarda dondurulmuş embriyo transferi uygulamak tüp bebek başarısını artırmaktadır.

6. Rahim iç kılıfı inceliği (ince endometriyum): Taze embriyo transferi planlanan hastaların yumurta çatlatma uygulanan gün rahim iç kılıfın kalınlığının 7 mm ve üzerinde olması önerilmektedir. Taze embriyo transferi planlanan ve bu rahim duvar kalınlığına ulaşmayan hastalarda embriyo dondurma işlem yapılıp embriyo transferi sonra planlanmalıdır.

• Doğal yolla gelişen yumurta ile dondurulmuş embriyo transferi: Adet başlangıç zamanından itibaren hastanın kendi gelişen yumurtası yaklaşık olarak 10-12 gün içerisinde olgun yumurta haline gelir ve çatlar. Büyüyen yumurta aynı zamanda östrojen hormonu salgılar ve rahim duvarının kalınlaşmasını sağlar. Yumurtanın olgunluğu istenilen düzeyde olması halinde 5-7 gün içerisinde eldeki embriyonun gelişim gününe göre embriyo transfer günü belirlenir.Bu süreç ortalama 10-15 gün arasındadır.
• Hormon ile rahim duvar hazırlığı: Adet 2. veya 3. günü ağızdan alınan östrojen hormonu kullanılarak rahim duvar kalınlığı istenilen düzeye getirilir. Bu kalınlık dondurulmuş embriyo transferinde minimum 7 mm olmalıdır. Hormon kullanım süreci başladıktan sonra yaklaşık 12-14 gün sonra tamamlanmaktadır. Uygun kalınlık ve hormon düzeyleri sağlanması halinde 5-7 gün içerisinde embriyonun dondurma gününe göre embriyo transferi tamamlanır.

Dondurulmuş embriyo transferi öncesi yapılması gerekenler?

Dondurulmuş embriyo transferi öncesinde uygulamalar ve günlük aktivite düzenlemeleri sonucu direk olarak olumlu olumsuz etkileyebilir.

1. İstirahat: Dondurulmuş embriyo transferi sonrasında mutlak bir yatak istirahati gerekmemektedir. Fakat embriyo transfer sonrasında birkaç gün gün aktiviteyi azaltmak faydalı olabilir.
2. Embriyo transfer sonrası beslenme ve sıvı alımı: Yeterli sıvı alımı ve uygun beslenme embriyonun tutunması için uygun ortamın sağlanması açısından önemlidir. Özellikle bol su, protein, folat, demirden zengin besinlerin tüketilmesi süreci olumlu yönde etkilerken kafein, alkol, yüksek şeker oranı olan yiyecekler ve sağlıksız yağ tüketiminden kaçınılmalıdır.
3. Tıbbı uyum: Özellikle embriyo transferi sırasında kullanılan ilaçların kullanımına sıkı bir şekilde uymak gerekmektedir.

Dondurulmuş embriyo transferi nasıl yapılır? Süreci

Dondurulmuş embriyo transfer süreci birkaç aşamadan oluşmaktadır. Bunlar aşağıdaki şekilde özetlenebilir.

1. Embriyo Transferi Hazırlık Aşaması

• İlk değerlendirme: Dondurulmuş embriyo transfer aşaması geçmeden önce embriyo tutunmasını olumsuz yönde etkileyebilecek hormonal, rahim ile ilgili tüm sorunlar ekarte edilir ve sonrasında süreç başlatılır.
• Endometriyum hazırlığı: Hastaların özelliklerine ve geçmiş tıbbı hikayelerine göre rahim iç kılıfı endometriyum hazırlığı birkaç farklı protokolle gerçekleştirilir. Bu protokollerden bir tanesi kişinin kendi adet döngüsünü takip ederek embriyo transfer zamanlamasını belirmektir. İkinci olarakta hormon replasman siklusu olarak adlandırılan östrojen ve progesteron hormunu kullarak rahim iç kılıfının hazır hale getirilip embriyo transferinin gerçekleştirilmesidir.

2. Embriyo Çözülmesi

Planlanan embriyo transfer günü sabahında veya bir gün öncesinde uygun laboratuvar koşullarında embriyo çözülür ve canlılığı değerlendirilir.

3. Embriyo Transferi

Planlanan embriyo transfer gününde çözülmüş embriyolar sert veya yumuşak kateterler ile rahim içine transfer edilir. Transfer edilecek embriyo sayısı sağlık bakanlığının belirlediği doğrultuda tek veya çift olarak gerçekleştirilir.

4. Gebelik Testi

Embriyo transferinden yaklaşık 10-14 gün sonra kanda gebelik testi yani beta- hCG hormonu seviyeleri ölçülür. Eğer test pozitif ise kullanılan ilaçlarlar ile ilgili tekrar program yapılır ve uygun zamana kadar bu ilaçlar devam edilir. Negatif test sonucu olması halinde kullanılan tıbbı tedavi ilaçlar kesilir.

5. Kalan Dondurulmuş Embriyoların Saklanması

Eğer dondurulmuş embriyo transferi sonrasında kalan embriyolar mevcutsa çiftin isteği doğrultusunda donmuş şekilde saklanabilir.

Birkaç önemli faktör dondurulmuş embriyo tutunma şansını etkileyebilir:

1. Embriyo kalitesi: Gelişme potansiyeli yüksek şekilsel olarak iyi embriyoların rahime tutunma şansı yüksektir.
2. Endometriyum uygunluğu: Endometriyum rahim iç kılıf kalınlığı ve şekli embriyo tutunma şansını direk etkilemektedir.
3. Hasta yaş ve sağlığı: Yaşla birlikte embriyo genetik bozuklukları artar böylelikle embriyonun rahime tutunma şansı azalır.
4. Transfer tekniği: Ultrason eşliğinde embriyonun rahim içine yerleştirilme tekniği ve işlemi gerçekleştiren hekimin tecrübesi embriyo transfer başarısını direk etkileyebilir.
5. Embriyo transfer sayısı: Embriyo transfer sayısının artması embriyo tutunma başarısını artırabilir. Fakat çoğul gebelik ve gebeliğe bağlı komplikasyonların artmasına da sebep olabilir.

Dondurulmuş embriyo kaç günde tutunur ?

Dondurulmuş embriyo transferinde tutunma embriyo transfer işleminden 6-10 gün içerisinde olur.

Dondurulmuş embriyo transferi sıklıkla progesteron hormunu kullanmaya başladıktan 5-7 gün sonra gerçekleşir.

Dondurulmuş embriyo transfer sonrasında embriyo 1-2 gün içerisinde rahim iç kılıfında en uygun yeri belirlemektedir. Sonrasında embriyo rahim iç kılıfı ile bilgi alışverişine başlar ve endometriyum denilen tabakanın içerisine gömülmeye başlar. Bu sıklıkla embriyo transferinden 3-4 gün sonra gerçekleşmeye başlar.

Tüp Bebek Embriyo Transferi Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler

Embriyo transferi sonrası tutunma belirtileri neler olabilir?

• Hafif lekelenme
• Kasık ağrısı
• Göğüs hassasiyeti
• Kramp

Embriyo transferi sonrası lekelenme olur mu?

Bazı kadınlar embriyo tutunması sırasında lekelenme, kasık ağrısı, göğüste gerginlik ve hassasiyet, kasık ağrısı veya kramp şeklinde kasılmalar hissedebilir. Fakat bu semptomlar her kadında farklı derecelerde veya hiç hissedilmeyebilir.

Embriyo transferi sonrası kabızlık?

Tüp bebek embriyo transferi sonrasında artan progesteron hormonunun etkisiyle kabızlık sorunu sıkça görülmektedir. Bu duruma engel olmak için yüksek lifli gıdaların tüketilmesi, bol sıvı tüketilmesi ilk planda önerilen beslenme yöntemleridir. Dirençli kabızlık durumunda embriyo transfer sonrasında hekiminizin önerisi doğrultusunda gayta yumuşatıcı ilaçlar kullanılabilir.

Embriyo transferi sonrasında yatak istirahati?

Tüp bebek embriyo transferi sonrası ilk 30 dakika yatak istirahati önerilir. Sonra hastalar günlük aktiviteye dönebilir. Embriyo transfer sonrasında günlerce sıkı yatak istirahati yapmak ile birkaç gün günlük aktiviteyi kısıtlamak gebelik sonuçları açısından aynıdır. Bu nedenle günlerce sıkı yatak istirahati veya hareketsiz kalmak gereksizdir.

Embriyo transferi sonrası yolculuk?

Tüp bebek tedavisi embriyo transferi sonrasında yolculuk yapılabilir özellikle ilk 24 saat istirahat sonrasında yolculuk yapmak embriyo transfer başarısını olumsuz yönde etkilememektedir.

Embriyo transfer sonrası saç boyama?

Embriyo transfer sonrasında veya gebelik sürecinde organik olarak adlandırılan içerisinde kimyasal madde barındırmayan saç boyaları kullanılabilmektedir.

Dondurulmuş embriyolar taşınabilir mi?

Dünyada dondurma ve saklama teknolojilerinde ciddi gelişmeler sayesinde dondurulmuş embriyoların taşınması artık güvenle hiçbir risk olmadan yapılabilmektedir.

Dondurulmuş embriyolar sıvı nitrojen içeren tanklar içerisinde yıllarca saklanabilmektedir. Dondurulmuş embriyo taşınması yine bu sıvı nitrojen içeren bir tankla gerçekleştirilir. Bu nedenle dondurulmuş embriyo taşınmak güvenle yapılabilmektedir.

Dondurulmuş embriyo taşıma için;

• Dondurulmuş embriyolara sahip olmak gerekir.
• Çiftler dondurulmuş embriyo taşımayı ikamet ettikleri ülke içerisinde yapabilir.
• Başka bir klinikte tüp bebek tedavisi neticesinde elde edilmiş embriyoları taşınabilir.
• Dokümanlar alıcı ve verici tüp bebek merkezleri arasında eksiksiz tamamlanmalıdır.
• Dondurulmuş embriyoların taşınması çiftlerin kendileri yapmaları gerekmektedir.

Dondurulmuş embriyo taşıma embriyoya zarar verir mi?

Dondurulmuş embriyo taşıma üreme tıbbında çok sıklıkla ve rutin olarak uygulanmaktadır. Bu sayede çiftler dondurulmuş embriyoları ülke içerisinde farklı merkezlere güvenle taşıyabilmektedir. Herhangi bir risk taşımamaktadır.

Çiftler özellikle embriyo taşıma sırasında embriyoların zarar göreceğinden endişe etmektedirler. Embriyolar azot gazı ile dolu olan tanklarda muhafaza edilmektedir. Taşıma işlemi yine sıvı azot içeren başka bir tanka konulmakta ve embryolarda bunun içine yerleştirilmektedir. Bu tanklar sıcaklığı sürekli olarak düşük tutmak için tasarlanmıştır. Bu nedenle zarar görmezler. Uygun talimatlar eşliğinde buna izin veren ülkeler arasında bile embriyo güvenle taşınabilmektedir.