Prof. Dr. Cem Çelik+90532 514 9387

Kısırlık Muayenesi

Kısırlık Muayenesi

Kısırlık (infertilite) nedir?

İnfertilite kısırlık demektir. Kısırlık dünya genelinde milyonlarca insanı ve çifti etkileyen bir durumdur. Kısırlık 1 yıl hiç korunmamaya rağmen gebelik elde edilmemesi durumu olarak kısaca tarif edilebilir. 35 yaşın altındaki kadınlar için kısırlık süresi 6 aydan daha kısa olarak düşünülebilir.

Kısırlık sadece kadınlar için bir problem demek değildir. Kısırlık hem kadın hem erkek için bir sağlık problemi olup her 8 çiftin birinin hayatını olumsuz yönde etkilemektedir.

Kısırlık Nedenleri

Kısırlık birçok faktörden etkilenmekte olup aşağıdaki gibidir:

  • Yumurtlama bozuklukları: Polikistik over sendromu gibi rahatsızlıklar buna neden olabilir.
  • Sperm bozuklukları: Düşük sperm sayısı, zayıf sperm hareketliliği veya sperm şekil bozuklukları gebelik oluşmasına engel olabilir.
  • Tüplerin kapalı olması: Tıkalı tüp veya zarar görmüş tüpler yumurtanın tüp içerisinde sağlıklı geçişine engel olmaktadır.
  • Rahim veya rahim ağzı problemleri: Yapısal rahim bozuklukları veya servikal mukus problemleri gebelik için engel teşkil edebilir.
  • Yaş: Üreme kapasitesi (fertilite) özellikle 35 yaş üzerinde hem yumurta kalitesini hemde yumurta sayısını olumsuz yönde etkilemektedir.
  • Yaşam tarzı: Sigara, yüksek alkol tüketimi, obesite ve stres kısırlık için etkendir.

Kısırlık Muayenesi Nedir?

Kısırlık muayenesi erkek ve kadın kaynaklı kısırlık problemini ortaya koymak için çok önem arz etmektedir. Kısırlık muayenesi kadın ve erkek için ayrı ayrı bazı test ve değerlendirmeleri kapsamaktadır.

Kısırlıkta İlk Değerlendirme Nasıl Olmalıdır?

Kısırlık nedeniye başvuran çiftlerimizin ilk değerlendirmesi çok önem arzetmektedir.

  • Gebelik geçmişi
  • Düşük hikayesi mevcut ise sayısı ve kayıpların hangi haftada gerçekleştiği
  • Çiftlerin daha önce geçirmiş oldukları tedaviler ve sonuçları
  • Yumurta rezervi (kan testi ve ultrason)
  • Sperm analizi
  • Rahim filmi

Sonuçları eşliğinde gerekli ek testler ve tedaviler planlanır. Tüm bu testler ve değerlendirmeler neticesinde tedaviye başlamak başarı için şarttır.

Erkeklerde Kısırlık Muayenesi

1. Tıbbı hikâye ve fizik muayene:

Kadınlara benzer şekilde kapsamlı bir hikaye ile daha önceki problemler, yaşam tarzı problemleri üreme kapasitesini etkileyebilecek hastalıklar tespit edilip klinisyene yardımcı olabilir.

2. Semen analizi:

Semen analizi erkek kısırlık değerlendirmesinde en temel testtir. Semen analizi ile sperm sayısı,hareketlilik, hacim ve şekil değerlendirilir.

3. Hormon testleri:

Kan testleri ile folikül uyarıcı hormon, lüteinizan hormon, testosteron, prolaktin seviyeleri tespit edilebilir. Bu hormonlada mevcut dengesizlikler sperm yapımını olumsuz yönde etkileyebilir.

4. Genetik testler:

Genetik testler ile yapısal kromozom bozuklukları veya erkek üreme kapasitesini etkileyebilecek tek gen hastalıkları tespit edilebilir.

5. Testis ultrasonu:

Testis ultrasonu testis ve etraf dokunun yapısını değerlendirilmesini imkan sağlar. Ultrason incelemesi ile aynı zamanda yapısal problemler varikosel, kist gibi erkek kısırlığına neden olabilecek sorunlar tespit edebilir.

Kadınlarda Kısırlık Muayenesi

1. Tıbbı hikâye ve fizik muayene:

Kapsamlı bir hikâye ile daha önceki problemler, yaşam tarzı problemleri üreme kapasitesini etkileyebilecek hastalıklar tespit edilip klinisyene yardımcı olabilir.

2. Yumurtlama tespiti:

Yumurtlama testleri klinisyenin kadının düzenli yumurtlamasının olup olmadığının anlaşılması için önemlidir. Yumurtlamanın takibi bazal vücut sıcaklığı takibi, adet döngüsünün takibi veya ovulasyon tespiti için kullanılan kitler ile yapılabilir.

3. Hormon testleri:

Kan testleri ile folikül uyarıcı hormon, lüteinizan hormon, estradiol, progesteron ve tiroid hormon seviyeleri tespit edilebilir.

4. Yumurta rezerv testleri:

Yumurta rezerv testleri ile kadının yumurta sayısı ve kalitesi tespit edilir. Yumurta rezerv testleri; Antimülleryan hormon (AMH),Folikül uyarıcı hormon (FSH) veya Ultrason eşliğinde antral folikül sayısı ile yapılır.

5. Rahim filmi (HSG)

X-ray ile rahimin şeklini ve tüplerden geçiş değerlendirilir. İşlem özel bir boya ile tüplerde herhangi bir tıkanıklık olup olmadığını kapsar.

6. Transvaginal ultrason:

Transvaginal ultrason görüntüleme yöntemi ile üreme organlarının yapısı değerlendirilir. Ultrason incelemesi aynı zamanda yapısal rahim bozuklukları, miyom, yumurtalık kisti gibi sorunlarında tespiti için kullanılır.

Kısırlık Ultrasonda Görülür mü?

Kısırlık durumu genellikle ultrason görüntüleme tekniğiyle doğrudan teşhis edilemez. Ultrason, kadınların üreme organlarını görselleştirmek için yaygın olarak kullanılan bir görüntüleme tekniğidir, ancak kısırlık tanısı koymak için tek başına yeterli değildir.

Ultrason, rahim, yumurtalıklar ve fallop tüpleri gibi üreme organlarının yapısını ve büyüklüğünü görmek için kullanılabilir. Ancak, kısırlık teşhisinde görsel bir belirleyici olmamakla birlikte, ultrason genellikle kısırlık nedenini belirlemek veya diğer testlerin yapılmasını gerektiren bazı anatomik anormallikleri tespit etmek için kullanılır.

Örneğin, bir ultrason görüntüsü, rahimde miyomlar veya kistler gibi anormal yapıları veya yumurtalıklarda polikistik over sendromu (PCOS) gibi durumları gösterebilir. Bu durumlar doğurganlığı etkileyebilir, ancak kısırlığın tam nedenini belirlemek için daha fazla test ve değerlendirme gerekebilir.

Sonuç olarak, ultrason, üreme organlarının yapısını görselleştirmek için önemli bir araç olmasına rağmen, kısırlığın nedenini doğrudan tespit etmek için yeterli değildir. Kısırlık teşhisi ve nedeninin belirlenmesi genellikle kapsamlı bir değerlendirme ve farklı tıbbi testlerin bir kombinasyonunu gerektirir.

Kısırlık Testi Var mı?

Evet, kısırlık testleri çeşitli yöntemlerle yapılabilir. Bu testler, hem kadın hem de erkekler için farklılıklar gösterebilir. Kısırlık testleri, altta yatan nedeni belirlemek için yapılan tıbbi testlerdir ve kısırlık tedavisi için doğru yaklaşımın belirlenmesine yardımcı olabilir. Bazı yaygın kısırlık testleri şunları içerebilir:

Erkekler Kısırlık Testleri

  • Sperm analizi: Sperm sayısı, hareketliliği ve morfolojisi incelenir.
  • Hormon testleri: Testosteron seviyeleri gibi hormonlar incelenir.
  • Görüntüleme testleri: Semen yolları veya testislerin görüntülenmesi için ultrason veya diğer görüntüleme teknikleri kullanılabilir.

Kadınlarda Kısırlık Testleri

  • Kan testleri: Hormon seviyeleri (örneğin, FSH, LH, östradiol) incelenir.
  • Ultrasonografi: Rahim ve yumurtalıkların görüntülenmesi için kullanılır.
  • Laparoskopi: Rahim, yumurtalıklar ve fallop tüplerinin doğrudan görüntülenmesi için cerrahi bir prosedürdür.
  • Rahim filmi (HSG - Hysterosalpingogram): Rahim ve fallop tüplerinin röntgenle görüntülenmesi için kullanılır.

Bu testler, kısırlık nedenini belirlemeye ve uygun tedavi seçeneklerini belirlemeye yardımcı olabilir. Kısırlıkla ilgili testler genellikle bir üreme sağlığı uzmanı tarafından yapılır ve çiftin durumuna bağlı olarak özel olarak uyarlanabilir.

Kısırlık Muayenesini Kim Yapar?

Kısırlık muayenesi genellikle birçok farklı sağlık uzmanı tarafından yapılabilir. Bu uzmanlar arasında üreme sağlığı ve doğurganlık konularında uzmanlaşmış olan ürologlar (erkekler için),jinekologlar (kadınlar için) ve endokrinologlar (hormonal dengesizlikler gibi faktörlerin incelenmesi için) bulunmaktadır.

Bu uzmanlar, kısırlıkla ilgili fiziksel muayeneler, kan testleri, görüntüleme testleri ve diğer tıbbi prosedürlerin gerçekleştirilmesinde yardımcı olabilirler. Ayrıca, üreme tıbbı ve doğurganlık alanında uzmanlaşmış olan bir üreme endokrinoloğu veya üreme cerrahı da kısırlık muayenesi ve tedavisinde rol alabilir. Tedavinin karmaşıklığına bağlı olarak, birden fazla uzmanın işbirliği yapması gerekebilir.

Kısırlık Tedavisi

Üreme tıbbındaki gelişmeler kısırlık tedavilerinde farklı alternatifler yaratmıştır.

  1. Kısırlık ilaçları: Ağızdan veya iğne ile ilaçlar uygulanıp yumurtlamayı uyarılabilir.
  2. Aşılama (intrauterin inseminasyon): Yumurtlama zamanına yakın spermin doğrudan rahimin içerisine yerleştirilmesidir.
  3. Tüp bebek tedavisi (IVF): İnsan vücudu dışında yumurtanın sperm ile döllenmesi sonucu oluşan embriyonun rahmin içerisine yerleştirilmesidir.
  4. Cerrahi: Fallop tüplerinde mevcut hasarın cerrahi ile düzeltilmesi veya gebeliğe engel olabilecek miyom gibi rahatsızlıkların cerrahi ile ortadan kaldırılması mümkündür.
Güncelleme Tarihi: 01.05.2023
Prof. Dr. Cem Çelik
Editör
Prof. Dr. Cem Çelik
Kadın Hastalıkarı ve Doğum Uzmanı
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır.
Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.
Prof. Dr. Cem Çelik Hakkımdaİletişim İletişim Whatsapp
Prof. Dr. Cem ÇelikProf. Dr. Cem ÇelikKadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
+90532 514 9387
+90532 514 9387
  1. Türkçe
  2. English
  3. German
  4. Arabic
  5. Russian
  6. Bulgaria
Web sitemizin kalitesini artırmak ve istatistikler oluşturmak amacıyla çerezler kullanılmaktadır. Devam etmeniz halinde çerez kullanımına izin verdiğinizi kabul edeceğiz.
Kapat